Τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον.
Δοκίμιον τοῦ Δρ. Κωνσταντίνου Καραγιάννη.*
"Εὐλογητὸς εἶ Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, ὁ πανσόφους, τοὺς ἁλιεῖς ἀναδείξας, καταπέμψας αὐτοῖς τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, καὶ δι' αὐτῶν, τὴν οἰκουμένην σαγηνεύσας· φιλάνθρωπε, δόξα σοι."
Πεντηκοστή! Ἡ γενέθλιος ἡμέρα τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ ἡμέρα κατὰ τὴν ὁποία τὸ Πανάγιον Πνεῦμα κατῆλθε, πλημμύρισε τοὺς ἁγίους Ἀποστόλους καὶ τὴν Ἐκκλησία καὶ αἰῶνες τώρα ἐνεργεῖ τὰ πάντα σ᾿ αὐτή. Δὲν εἶναι τυχαῖο ὅτι στὴν εὐαγγελικὴ περικοπὴ, ὁ Κύριός μας, παρομοιάζει τὸ Ἅγιον Πνεῦμα μὲ ποταμούς. Ἀπὸ τὰ βάθη τῆς ψυχῆς ἐκείνου ποὺ πιστεύει σ᾿ Ἐμένα, θὰ ἀναβλύζουν ποταμοὶ ἀπὸ νερὸ ποὺ θὰ εἶναι πάντοτε τρεχούμενο, λέγει. Ἑρμηνεύει δὲ ὁ ἱερὸς Εὐαγγελιστὴς ὅτι ὁ Κύριος ἐννοοῦσε τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, ποὺ θὰ ἀποκτοῦσαν οἱ πιστοὶ κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς.
Ἕνα ποτάμι ποὺ διασχίζει τὴ γῆ, ποτίζει τὸ χῶμα της καὶ τὸ κάνει εὔφορο. Ἀναπτύσσεται τότε σ᾿ αὐτὸ ἡ ζωή. Βλασταίνουν κοντά του ὑψηλόκορμα δένδρα, φυτρώνουν ποικιλόχρωμα ἄνθη, πίνουν ἀπὸ τὸ νερό του ἀναρίθμητα ζῶα καὶ συντηροῦνται στὴ ζωή.
Ἀνάλογα τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ζωογονεῖ τὴν Ἐκκλησία μας. Εἶναι ἡ ψυχὴ τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτὸ ἐνεργεῖ τὰ πάντα μέσα σ᾿ αὐτήν: Τελεσιουργεῖ τὰ ἱερὰ Μυστήρια, τὸ ἅγιο Βάπτισμα, τὸ ἱερὸ Χρίσμα, μὲ τὸ ὁποῖο χορηγεῖ τὰ ποικίλα χαρίσματα στοὺς ἀνθρώπους. Χαρίζει τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν στὴν ἱερὰ Ἐξομολόγηση. Μεταβάλλει τὸν ἄρτο καὶ τὸν οἶνο σὲ Σῶμα καὶ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ σὲ κάθε θεία Λειτουργία. Χειροτονεῖ τοὺς κληρικούς. Ἁγιάζει τὸ λάδι τοῦ ἱεροῦ Εὐχελαίου. Στηρίζει τὴν οἰκογένεια μὲ τὸ Μυστήριο τοῦ Γάμου. Φωτίζει τοὺς κήρυκες στὴν ἑρμηνεία τῶν θείων λόγων. Ἐμπνέει τοὺς ἱεραποστόλους καὶ τοὺς ἀσκητές.
Ἀπὸ τὸν ἀείρροο ποταμὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἀναβλύζουν τὰ πλούσια ὕδατα τῆς θείας Χάριτος, τὰ ὁποῖα ἀρδεύουν καὶ ζωογονοῦν ὅλη τὴν κτίση.
Ἐπιπλέον οἱ οὐράνιοι «ποταμοὶ» τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ξεδιψοῦν τὴν ψυχὴ κάθε πιστοῦ. Ὁ κόσμος στὴν ἐποχή μας διψᾶ γιὰ βαθιὰ εἰρήνη, ἀληθινὴ χαρά, ἀθανασία. Διψᾶ γιὰ κάτι ἀνώτερο, οὐράνιο, αἰώνιο. Χωρὶς ὅμως νὰ τὸ ἀντιλαμβάνεται, προσπαθεῖ νὰ χορτάσει τὴ δίψα του στὸ βοῦρκο τῆς ἁμαρτίας καὶ τελικὰ ἀποκομίζει ἀσθένειες καὶ θάνατο. Ὅπως τὸ σῶμα τοῦ ἀνθρώπου δὲν μπορεῖ νὰ ξεδιψάσει ἀπὸ μιὰ ζωγραφισμένη πηγή, ἔτσι καὶ ἡ ψυχή του δὲν μπορεῖ νὰ ξεδιψάσει ἀπὸ τὶς λάσπες τῆς γῆς.
Ὁ Κύριος τὸ τόνισε ξεκάθαρα: Τὸ «νερὸ» ποὺ ξεδιψᾶ τὸν ἄνθρωπο εἶναι τὸ Ἅγιον Πνεῦμα. Χωρὶς Αὐτὸ ἡ ψυχὴ μοιάζει μὲ ἔρημο. Δὲν εὐδοκιμεῖ τίποτε σ᾿ αὐτήν. Ὅλα εἶναι μαραμένα, ἀσθενικὰ καὶ ἄκαρπα. Ὅταν ὅμως οἱ «ποταμοί» του ποτίσουν τὸν ἄνθρωπο, τότε νιώθει πλήρης, εἰρηνικὸς καὶ χαρούμενος. Δὲν τοῦ λείπει τίποτε. Γεμίζει ἡ ψυχή του μὲ τὰ θαυμάσια ἄνθη τῆς ἀρετῆς καὶ τοὺς καρποὺς τῆς πίστεως.
Κάθε πιστὸς ὅμως, ποὺ φέρει μέσα του τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, γίνεται ὁ ἴδιος πηγὴ «ζῶντος ὕδατος» γιὰ τοὺς συνανθρώπους του· ὅταν μὲ τὴ ζωή μας ἑλκύουμε τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, γίνονται πνευματικοὶ οἱ λόγοι καὶ οἱ πράξεις μας. Οἱ «ποταμοὶ» τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ὑπερεκχειλίζουν τότε μέσα μας, ἀρδεύουν ὅσους μᾶς περιβάλλουν, παρηγοροῦν τοὺς πονεμένους, ἐνισχύουν τοὺς καταβεβλημένους, σκορποῦν τὴν ἐλπίδα, ξεδιψοῦν τοὺς ἀνθρώπους καὶ τοὺς ὁδηγοῦν στὴ σωτηρία.
Δύο χιλιάδες χρόνια τώρα οἱ «ποταμοὶ» τοῦ Ἁγίου Πνεύματος δὲν ἔχουν στερέψει. Πρὸς τὴν καθαρὴ αὐτὴ πηγὴ ἂς στρέψουμε τὶς ψυχές μας γιὰ νὰ ποτισθοῦμε μὲ τὰ νάματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, νὰ ζωογονηθεῖ καὶ νὰ ξεδιψάσει ἡ ψυχή μας. Καὶ τότε ὁ καθένας μας θὰ γίνει πηγὴ ποὺ θὰ δροσίζει τὸ περιβάλλον του.
"Ὅτε καταβὰς τὰς γλώσσας συνέχεε, διεμέριζεν ἔθνη ὁ Ὕψιστος· ὅτε τοῦ πυρὸς τὰς γλώσσας διένειμεν, εἰς ἑνότητα πάντας ἐκάλεσε· καὶ συμφώνως δοξάζομεν, τὸ πανάγιον Πνεῦμα."